Goa e Idioglossia

     Haieng tiutu

Jitthau kha e Thaipengiunn
Hnghng chit liap Tosu suisui
Kamkak kana Mirage
Lan si chauchhoe Thoannthau e Pholong
Simkoann poannsingi

Lan tianntiann chheng koankoan
Siunnboeh khoann chhengchho
Chongsi koh hionghiong siaklo
Akchak, sitbong, bonai
Chhimchhim chhangjipkhi Hibu e Toahai

Jitthau kha e Thaipengiunn
Hnghng chit liap Tosu suisui
Lan e Unmia kah i kapsioóa

Tiutu ma ai chhionglokhi
Chiusng si unabo
Chiusng si engoan thoaboa

    海浪躕踟

日頭下的太平洋
遠遠一座島嶼美美的
感覺像海市蜃樓
我們是找尋灘頭的波浪
心裡半信半疑

我們常高高騰起
想要看清楚
總是又狠狠摔落
焦躁，失望，無奈
深深潛入虛無的大海

日頭下的太平洋
遠遠一座島嶼美美的
我們的命運跟她合在一起
躕踟也要衝下去
哪怕是若有若無
哪怕是永遠拖磨

      Khoōann

Too si tengkhokkhook
Sike taphiphi
Chohbut khaisi liankhi
Laulang Bakthau katkat
Tithau bo Lat

Tinn chhinnchhinn
Tan Khanglui
Hoochui na m’lai
Tioh sng si Sinsian
Ma pinn bo Loolai

I khia ti Chhanhng pinn
Tiamtiamá suhun
Kana koota e Siunnsiá
Bo'kamkak Piai
Chhi u siokhoa Bonai

    乾旱

土是硬邦邦
到處乾巴巴
作物開始凋萎
老人眉頭緊鎖
鋤頭無力

天藍藍
響空雷
雨水若不來
就算是神仙
也沒轍

他站在田邊
靜靜的吸菸
像乾枯的相思樹
沒感覺悲哀
只有點無奈

        Pooli Chiunnákong

Anchoann m’kesiok tiamtiamá khun?
Li kiamchhai chinchiann hoo Tetang kianntioh
Mkoh bo’engkai thokbang
Bo’engkai likhui Chuichhau kah Lamthoo
Li Khoann！Chit-khoan hamkoo e Jinkan!
Lang cha tioh hoanheng ah
Itchhe long huihoai loo
Li khia ti hia chhong siannhoe?
Kam u Hoattoo siuhoo Taite?
Kam u Hoattoo koh puh Sininn?
Li Sin phoah ang Pookin e Chiunnákong
Goa ka Phinnkhang oa kinkin
Phinntioh li kiuoan e Hiongchhiu

        埔里樟樹公

為何不繼續沉睡?
你或許真的被地震驚嚇
但不該托夢
不該離開水草和濕泥
你看！這荒謬人間！
人早就反型了
一切都毀壞了
你站在那裡幹什麽?
能守護大地嗎?
能再發新芽嗎?
你身披紅布巾的樟樹公
我把鼻子湊近
聞到你久遠的鄉愁

     Pennkiann

Soann hiahni koan
Hai hiahni chhim
Hongthai hiahni toa
Tetang hiahni kiannlang

Chit liap Tosu toapaktoo
I kui Sengkhu sngthiann
Nng ki Kha koannchui
Khoann tioh Chiahmih chiu pengui

I bangkinn hoo Choa tinnsin
Koh bangkinn hoo Benghoo jek
Oanbangê kong chit toa Tui
Mkoh i Simkoann iasi pangbekhui

Lan ti i e Paktoo lin kunka
Siangsenná hoosiong khalaichhiukhi
I ia hoannhi ia hoanlo
M’kann thetang, m’kann giah Kato
Ma m’kann pechiunnpelo

I chhiunn chit chang Khoolengáchhiu
Kioásek e Hoe tiamtiamá pang
Suijian kiatchi kiamchhai tengkhokkhok
I chaiiann Bilai u Ngbang

     害喜

山那麽高
海那麽深
颱風那麽大
地震那麽嚇人

一個島嶼懷孕了
她全身酸痛
雙腳水腫
看到食物就反胃

她夢見被蛇纏身
又夢見被猛虎追
解夢的說一大堆
可她的心還是放不開

我們在她的肚裡攪和
孿生子互相拳打腳踢
她又喜又憂
不敢提重，不敢拿剪刀
也不敢爬上爬下

她像一棵苦楝樹
紫色的花默默地香
雖然結子也許很硬
她知道未來有盼望

    Sim e Tokaukhiá

Lan ka Oegi sut chhutkhi

Tokaukhiá iapiapsi

Lang si anne oopehloanbu

Siongte e Bukhi

Lan ka Oegi thun lohkhi

Tokaukhiá iapiapsi

Ngoochongliokhu lisaisai

Thiantong Tegak long m’chai

Kiamchhai che si Lang e Iunnsiunn

Siokû goanchhoo e Choe

Kiamchhai che si Khanghu e Khanghu

Jinsheng liammi khoe

Chongsi lan iasi chauchhoe

Chit chiong unabo

Choanjian chinsit e Siannim

Hoehlauhoehti ma be’sisim

   心的倒鉤

我們把話語甩出去

倒鉤亮閃閃

人是這樣胡亂揮舞

上帝的武器

我們把話語吞進去

倒鉤亮閃閃

五臟六腑撕裂稀爛

天堂地獄全不知

也許這是人的樣相

屬於原初的罪

也許這是空虛的空虛

人生瞬間消逝

可我們還是尋找

一種若有若無

全然真實的聲音

即使血淋淋也不死心

             Soannkun

Chit Soann koankoe chit Soann

Thaipengiunn lin e leksek Pholong

Chheng jipkhi Hunteng

Kiamchhai koh chhoe ma bo

Chiahni chongkoan e Hongkeng

Tosu siong e Soannkun

Khoann khilai unsun koh tiamcheng

Kisit ma u kiongliat e Koseng

Bintui sooū e Kiauchha kah Chhimhoan

Khutse chongsi hiahni kianteng

Chhiunn bo’siu sokpak e Titan

Iongkam tuikhong Bilai e Ooam

Ui Thinnte chhongsinn kau Engkiu

Bokoan Sikan kah Khongkan

Chhiauoat Hoanlok kah Iuchhiu

Tosu siong e Soannkun

Chooleng anhioh e Soochai

Kengkoe loache Jitchhut kah Honghun

Chhengban Ni lai pohoo, anui lan

Poann chui poann chhengchhinn e Iuhun

        群山

一山高過一山

太平洋中的綠色波浪

衝入雲端

也許再找不到

如此壯觀的風景

島嶼上的群山

看起來溫柔且安靜

其實也有強烈的個性

面對所有的攪吵和侵犯

架勢總是那麼堅定

像不受束縛的泰坦

勇敢對抗未來的黑暗

從天地創生到永久

無視時間和空間

超越歡樂和憂愁

島嶼上的群山

祖靈安息的地方

經過多少日出和黃昏

千萬年來保護安慰我們

半醉半清醒的遊魂

    Liubong kah Liulong

Li ti chia liubong

Goa ti chia liulong

Chittah Sukui ju Chhun

Lan ti chia sionghong

Li chhoe bo Koohiong

Goa chhoe bo Honghiong

Unsun e Hoelok kah Chuigu

Liah lan kimkimsiong

Li e Leksu iauboe siaoan

Goa e Simsu iau teh belōan

Lochuikhe u Si chheng, u Si lo

Tamchuiho e Chhunbang chit Lang chit Khoan

Li ti chia kechhoa

Goa ti chia khichhu

Tetang e Si lan long kiannhiann

颱風 kah Hongthai si kang Isu

Li goa si lan, m’si goan

Lan e’thiam, e’lau

Liubong kah Liulong chongsi ai liautoan

Siaulianê  suiau sin Taioan

      流亡與流浪

你在這裡流亡

我在這裡流浪

這裡四季如春

我們在這裡相逢

你找不到故鄉

我找不到方向

溫馴的花鹿和水牛

朝我們目不轉睛

你的歷史還未寫完

我的心思還在迷亂

濁水溪時濁時清

淡水河的春夢一人一款

你在這裡嫁娶

我在這裡蓋屋

地震時我們都驚慌

颱風和風颱是同意思

你我是lan不是goan

我們會累會老

流亡和流浪總是要了斷

年輕人需要新臺灣

   Koannchhut Aitian

Baksin khanglolo
Simkoann amsoso
Lang na hoanheng
Thinn chiu oo chit Peng

Suisui e Kahng
Bo Koanli, m’chiaukoo
Kui Kang nng Khangphang
Lang kah Thoo chhennsoo

Koechi toui khi ?
Lengkang Siongte na mng
Kamkong 謝謝指教
Tioh e bo Taichi ？

   趕出伊甸

眼神空洞
心肝暗漆漆
人若反形
天就黑一半

美麗的家園
沒管理不照顧
整天鑽空子
人和泥土生疏

果子哪裡去了？
哪天上帝若問
難道謝謝指教
就能沒事？

   Acha e Khongkhi

Acha e Khongkhi

Phuphu, bubu

An Pakpeng lai

Chhoe hiong Lampeng

An Saipeng lai

Chhoe hiong Tangpeng

Acha e Khongkhi

Langta Tosu

Kengsek imtim

Sike engia

Bakchiu ianng

Simcheng akchak

Acha e Khongkhi

Khiakha kuku

Li goa koansi

M’chai kianngi

Chhoankhui be’sun

Tongcho chatphinn

Acha e Khongkhi

Tisi siaotu

Koansoann, Khekok

Chhinn liang, Goe beng

Toa Ke, sio Hang

Jit kng, Thinn chheng

   骯髒的空氣

骯髒的空氣

灰灰濛濛

從北邊來

吹向南邊

從西邊來

吹向東邊

骯髒的空氣

籠罩島嶼

景色陰沉

到處颺塵

眼睛掩翳

心情躁鬱

骯髒的空氣

滯留久久

你我習慣

不知驚疑

呼吸障礙

當作鼻塞

謹以這首小詩獻給守護臺灣的學生們。

謝謝你們給臺灣帶來安全和希望！

         Thàiiônghoe

Ah！ Sanngo̍eh ê Thàiiônghoe

Góa tī Iābū diong cháuchhōe lí

M̄’chai lí tio̍h tī góa ê Sinkhu pinn

Tiāmtiāmá tōa, phahpiànn khui

Tī Ooàm diong tiánhiān Sènnmiā ê Súi

Ah！Lêngsîn 4 tiám ê Thàiiônghoe

Tngtong góa utchut, bêsit koh cho̍atbōng

Lí Ji̍tchhiu kāngkhóan ê Hoelúi

Khengkhengá kah góa tahtah

Kóng：góa tī chia！

Thinn liâmmi kng, bián’tio̍hkiann！

        太陽花

啊！三月的太陽花

我在夜霧中尋找你

不知你就在我身邊

靜靜地長，努力地開

在黑暗中展現生命的美

啊！淩晨四點的太陽花

當我鬱卒，迷失又絕望

你陽光般的花朵

輕輕撫拍我

說：我在這裡！

天馬上亮，別怕！

                Ginási

Ti Lang iauboe chhuthian icheng
Chhenngimgim e Tekiu tiantoseh
Li bo’chheng Sann ma bo’chheng Khoo
Kaki chit e ti Somlim lin chauthiau
Koeniau, Mooki, Kimkaumoo, Thitkenng
Soannchangkoe thautinnkoan
Bahiohsit pehkhili phak Jitthau
Hoesoann ti hnghng e Soochai chhengian
Sannhiohthang ti chhimchhim e Haite so
Li khun ti Chhinnkng siamsih e Toachioh teng
Bo Iasiu kiauchha ma bo Phainnbang hehkiann
Bakchiu pehkim tioh si chit pak Too
Sekai uiit e Sikoa si li e chhoankhui Siann
Hit Sichun Sin m’si Sin
Hit Sichun bo’hun Chhengkhi kah Lahsap
Bo Kootoann Chekbok, bo Hoanlo Iuchhiu
Hit Sichun Tekiu tiantoseh
Sennmia m’si Koekhi kah Bilai
Banbut khoannkhilai si Itthe
Li chiah li pang, li khia li to
Itchhe e Itchhe long tutuho
Chiusng putkoansi tetang kah hongthai
Ma si Toachujian teh chhittho

       童年

在人還未出現之前
綠油油的地球倒轉
你沒穿衣也沒穿褲
自己一個在森林裡跑跳
過貓、芒萁、金狗毛、鐵雞蛋
山棕蕨透天高
覓鴞翼攀上去曬太陽
火山在遠處冒煙
三葉蟲在深海底爬行
你睡在星光的大石上面
沒野獸攪擾也沒惡夢驚嚇
眼睛睜開就是一幅畫
世界唯一的詩歌是你的呼吸聲
那時神不是神
那時不分潔淨與污穢
沒孤單寂寞，沒煩惱憂愁
那時地球倒轉
生命不是過去和未來
萬物看起來是一體
你吃你拉，你站你躺
一切的一切都剛剛好
哪怕隨時都會地震和颱風
也是大自然在玩耍

       Sekiong chhehcho Peng

Tamchuiho ui lan e Hengcheng laukoe
Ui lan e Bakchiu laujipkhi Toahai
Takkang Saichiojit phu ti lan e Hiathau
Jianau timlohkhi lan e Naau
U Lang boe’phoo chit tiau Toakio
Tiannkong chiu tileh bile e Hokhau
Hoo Lang tianntioh giong boe’hau
Goa khahsiunn lo siunn be’hiau
Taute hia e Lang Thaukhak si te siann Siau
Suisui e Sekiong chanchan ka chhehcho Peng
Sitchai ukau hiauheng
Goa e Chhooloan, goa Siauliansitai e Hoeek
Kiamchhai tioh ai siausit
Cheche biho e Koosu kah Sisu
Kiamchhai tioh pinnchiann Thoanki
Bo Lang oetoo, bo Lang hipsiong
Bo Lang olo, bo Lang chhiunnkoa
Chi chhun ethoo e Khengphu kah Hihoa
Chit-khoan e Okbang goa chokoe
Tamchuiho e Hichuná phoaphoanoanoa
Sekiong bo Lang choephoann

        夕陽切半

淡水河從我們的胸前流過
從我們的眼睛流入大海
每天落日浮在我們的額頭
然後沉入我們的喉嚨
有人要蓋一座大橋
聽說就在美麗的河口
讓人聽了不禁想哭
我再怎麼想也想不通
究竟那些人腦袋是裝啥洨
水水的夕陽狠狠把它切半
實在有夠可憐
我的初戀，我年輕時的回憶
也許就要消失
許多美好的故事和詩詞
也許要變成傳奇
沒人畫圖，沒人照相
沒人讚美，沒人唱歌
只剩噁心的輕浮和虛華
這樣的惡夢我做過
淡水河的漁船破破爛爛
夕陽沒人做伴

              Taipak Susiangki

                                         Tan Tat Tiau

Heh, Susiangki
Bekhamleh chheh li likhui Taipak,
M’chai Taipak chianncho hit e siannmi Khoan
Ah, Susiangki
Huchhut Kamcheng tioh e’thongkhoo
Ti Goathau leh phuphio li chhoe’bo Loo
Heh, Susiangki
Oohun ta ti Thinnteng, teh khoann-be’chheng
Taipak Hongthai teh chhiapoahpeng
U Lang teh giahthau ti leh koanthianbeng
Ia Uê teh siunn anne leh Simkoann geng
Heh, Susiangki
Kholian Sekiann li mai’piai
Haieng chitma kunka li ai khiahoochai
Taipak si lan e ho Soochai
Kengkoe Hongchhoeútann ikeng bosoo Pai
Heh, Susiangki …

(聽陳達思想起)         

        台北思想起

                          陳達調

嘿， 思想起
太過痛心你離開台北
不知台北變成那個啥咪款
啊， 思想起
付出感情就會痛苦
在外頭漂泊你找不到路
嘿， 思想起
黑雲罩天看不清
台北風颱正翻天覆地
有人抬頭在觀天命
也有的想到這樣心頭凝
嘿， 思想起
可憐細囝你不要悲哀
海浪現在洶湧你要站穩
台北是我們的好所在
經過風吹雨打已經無數次
嘿， 思想起….

              Siolooá
 
Hong siokhoa liangleng
Iapiapsih chhoegoe Chhiuna
Hongthai liauau e Siolooá
Thochiah e Chiauchiah chin boeng 
Moa Thookha e Kihioh iau chenngimgim
U chit chiong chhenntinn e Phangkhui
Loopinn siakphoakhi e Kauhiasiu
Iauu toatui Kauhia m’goan likhui
Goa kiannjipkhi Chhaophoá lin
Cheche khuihoe e Koannbang
Chit boe Chhauchoa hiongkong sokoe
Ah! Kann si chunpi boe’khuntang!
          
          小路
 
風有點涼冷
閃爍著吹過樹林
颱風過後的小路
覓食的鳥兒很忙碌 
滿地的枝葉還翠綠
有種鮮甜的香氣
路邊摔破了的蟻窩
還有大堆螞蟻不願離去
我走進草叢裡
許多開花的菅芒
一條草蛇慌張爬過
啊!大概是準備冬眠! 

                    Tiongchhiu

Baknih Tiongchhiu liammi kau

Koannbanghoe khuikah boan Soannkok

Chaam Khiun ikeng khah chhennleng

Tiongtau Jitthau iau si hiahni tok

Chehkhui kauthe, Siakhi tang

Chit e Boseji soa lai siu Honghan

Toliau nng Kang chiah lohchhng

Chhutmng kiannkiannleh, sikekhoann

Chhaichhiá e Koechitann pai Angkhiá

Khoanntioh hoo Lang tin Chhuinoa

Goa holeá m’kann chhutlat tenn

Kengkengleh soa be chit Toakoan

(Ekha anchiau Jitian chengka Sianntiaukiho)

                   Tiongchhiu

Ba̍knih Tiongchhiu liâmmi kàu

Koannbanghoe khuikah bóan Soannkok

Cháàm Khìun íkeng khah chhennléng

Tiongtàu Ji̍tthâu iáu sī hiahnī to̍k

Chehkhùi kauthè, Siâkhì tāng

Chi̍t ê Bôsèjī sòa lâi siū Honghân

Tóliáu nn̄g Kang chiah lo̍hchhn̂g

Chhutmn̂g kiânnkiânnleh, sìkèkhòann

Chhàichhīá ê Kóechítànn pâi Ângkhī

Khòanntio̍h hōo Lâng tin Chhùinōa

Góa hóléá m̄’kánn chhutla̍t tenn

Kéngkéngleh sòa bé chi̍t Tōakòan

(Ekha si Chinabun Hoanek)

        中秋

轉眼中秋馬上到

菅芒花開滿山谷

早晚氣溫已較清冷

中午太陽還是那麼毒

節氣交替邪氣重

一個疏忽就受了風寒

躺了兩天才下床

出門走走到處看

市場水果攤擺出紅柿子

看了讓人流口水

我小心不敢用力捏

挑挑選選買了一大堆

    Mthang chhi Chuibo cho Giniu

Bo Nau, bo Hi, bo Sim, bo Kutthau

Chuibo kui Sengkhu nngkauhkauh

Khoann khilai poann thangkng

I e Soatang engoan si tothe siu

Lan chokgiat chhi chit chiah Chuibo cho Giniu

Chuibo hoatchhut nasek e Engkng

U Lang kong chhiunn tehpoe e Thinnsai

U Lang kong chhiunn chhianniann e Ianhoe

I u cheche utok e Chhiokchhiu

Lan chokgiat chhi chit chiah Chuibo cho Giniu

I e Chhiokchhiu bosieng

Kitiong chit Ki chhunjipkhi li e Hinnkhang

Chit Ki that ti goa e Naau

Chit Ki khap teh i e Bakchiu

Lan chokgiat chhi chit chiah Chuibo cho Giniu

Kektok e Chuibo chin bemia

Bo kui Huncheng chiu e hoo Lang sigiangian

Lan chokgiat chhi chit chiah Chuibo cho Giniu

Chitma tiohtok  bian'koai siann

Iaukin-e si masiong cho Kipkiu

(Ekha anchiau Jitian chengka Sianntiaukiho)

M̄thang chhī Chúibó chò Gīniū

Bô Náu, bô Hì, bô Sim, bô Kutthâu

Chúibó kui Sengkhu nńgkauhkauh

Khòann khílâi pòann thangkng

I ê Sóatāng éngóan sī tòthè siû

Lán chokgia̍t chhī chi̍t chiah Chúibó chò Gīniū

Chúibó hoatchhut nâsek ê Êngkng

Ū Lâng kóng chhiūnn tehpoe ê Thinnsài

Ū Lâng kóng chhiūnn chhianniānn ê Ianhóe

I ū chēchē ūto̍k ê Chhiokchhiú

Lán chokgia̍t chhī chi̍t chiah Chúibó chò Gīniū

I ê Chhiokchhiú bôsîêng

Kîtiong chi̍t Ki chhunji̍pkhì lí ê Hīnnkhang

Chi̍t Ki that tī góa ê Nââu

Chi̍t Ki kha̍p teh i ê Ba̍kchiu

Lán chokgia̍t chhī chi̍t chiah Chúibó chò Gīniū

Ke̍kto̍k ê Chúibó chin bémiā

Bô kúi Huncheng chiu ē hōo Lâng sígiāngiān

Lán chokgia̍t chhī chi̍t chiah Chúibó chò Gīniū

Chitmá tio̍hto̍k bián'kòai siánn

Iàukín-ê sī másiōng chò Kipkiù

(Ekha si Chinabun Hoanek)

   不要養水母當消遣

沒腦沒肺沒心沒骨頭

水母全身軟趴趴

看起來半透明

他的移動永遠是倒退游

我們作孽養隻水母當消遣

水母發出藍色的螢光

有人說像飛翔的天使

有人說像炫耀的煙火

他有很多有毒的觸手

我們作孽養隻水母當消遣

他的觸手無時閒

其中一隻伸入你耳朵

一隻塞在我喉嚨

一隻粘住他眼睛

我們作孽養隻水母當消遣

劇毒的水母很買命

沒幾分鐘就會讓人死翹翹

我們作孽養隻水母當消遣

現在中毒莫怪誰

要緊的是馬上作急救

               Tan Huiki

Ancheng e Haukisek besu teh tokku
U Lang soesiann chhichhu
U Lang lethau chauchhoe kaki e Koosu
Giná thian kimkim e Bakchiu
Ma ui Honnki pinnchiann Gongsin
Chinjip Bangkeng e Tnguncham
Siannlang hun-e’chheng Hihoan kah Chinsit leh?
Lan phiauphu ti iauoan e Soochai
Chit e khantngkoatoo e Soochai
Chit e engkiu chhennsoo e Soochai
Siannlang titbeh kinntioh siannlang?
Siannlang titbeh likhui siannlang?
Thongkoe hit-e khanglo e Lipkhau
Lan tioh si sisoann e boo chiong Molecule
Ti Hun lin, ti Jitkng kah Amkhong tiong
Lan tioh si putan e Iuhun
Ti Ulysses e Haibin siong

(Ekha anchiau Jitian chengka Sianntiaukiho)

              Tán Huiki

Anchēng ê Hāukisek bēsu teh tokku
Ū Lâng sòesiann chhichhu
Ū Lâng lêthâu cháuchhōe kakī ê Kòosū
Gíná thián kimkim ê Ba̍kchiu
Mā ùi Hònnkî pìnnchiânn Gōngsîn
Chìnji̍p Bāngkéng ê Tńgūnchām
Siánnlâng hun-ē’chheng Hihòan kah Chinsi̍t leh?
Lán phiauphû tī iâuóan ê Sóochāi
Chi̍t ê khantn̂gkòatōo ê Sóochāi
Chi̍t ê éngkiú chhennsoo ê Sóochāi
Siánnlâng titbeh kìnntio̍h siánnlâng?
Siánnlâng titbeh lîkhui siánnlâng?
Thongkòe hit-ê khanglo ê Li̍pkháu
Lán tio̍h sī sìsòann ê bóo chióng Molecule
Tī Hûn lin, tī Ji̍tkng kah Àmkhong tiong
Lán tio̍h sī putan ê Iûhûn
Tī Ulysses ê Háibīn siōng

(Ekha si Chinabun Hoanek)

        等飛機

安靜的候機室像在瞌睡
有人低聲細語
有人低頭尋找自己的故事
小孩子睜大大的眼睛
也從好奇變成呆望
進入夢境的轉運站
誰能分得清虛幻和真實呢?
我們漂浮向遠方
一個牽腸掛肚的地方
一個永遠生疏的地方
誰將見到誰?
誰將離開誰?
過了那個空洞的入口
我們就是四散的某種分子
在雲裡在陽光和夜空中
我們就是不安的遊魂
在尤里西斯的海面上